„Oddech jest esencją jogi, ponieważ jest esencją życia, A joga zajmuje się życiem właśnie”.

                                                                                        ( T. Krishnamacharya )

Pranajama zakłada, że między naszym oddechem a życiem istnieje nierozerwalny związek. Kto przestaje oddychać - umiera. Pranajama jest kluczowym elementem jogi, co obrazuje powyższy cytat.

A.G. Mohan, indyjski nauczyciel jogi, wyjaśnia, że słowo pranajama należy rozumieć jako sumę energii krążącej w człowieku, obecnej w naszym ciele od momentu narodzin aż do śmierci. Jeśli przepływ tej energii jest nieprawidłowy, wówczas pojawiają się choroby. W koncepcji jogi prana odpowiada zatem za wszystie funkcje życiowe, np. pracę układu sercowo – naczyniowego, układu trawiennego czy wydzielanie hormonów. Prana jest również powiązana z naszym umysłem i ten fakt przepięknie opisuje metafora, która pojawia się w tradycji jogi tybetańskiej: oddech jest jeźdźcem, który może okiełznać nasz przypominający żywioł powietrza umysł, który miota się raz w jedną, raz w drugą stronę (Chumbe i Ute Lama). A zatem oddech jest uważany za jeźdźca umysłu co oznacza, że możesz kontrolować swój umysł wyłącznie za pomocą oddechu – jeśli nie chcesz być poniesiony przez jego myśli i emocje.

Celem jogi jest takie pokierowanie aktywnością umysłu, aby zyskać większą jasność postrzegania. Aby to osiągnąć musisz najpierw pozbyć się nieczystości (tzw. kleśe), a temu posłużyć mogą właśnie ćwiczenia pranajamy. Filozofia jogi wyróżnia następujące kleśie: błędne poznanie, błędnie posterzegana tożsamość (ego), pragnienie, nienawiść i odraza, niepokój lub strach (A.G. Mohan).

Podsumowując: pranajama jest świadomą pracą nad oddechem. Praktykując pranajamę, celowo zmieniasz sposób, w jaki oddychasz, co z kolei wpływa na Twój umysł i ciało.

Prawidłowa i systematyczna praktyka pranajamy przynosi wiele korzyści, jak choćby te wymienione poniżej:

DLA CIAŁA

• oczyszcza i odmładza,

• w zależności od techniki oddechowej może podwyższyć lub obniżyć ciśnienie krwi,

• wzmacnia serce,

• poprawia przemianę materii

• wzmacnia układ nerwowy

• wzmacnia wszystkie narządy zmysłów: oczy, nos, uszy i skórę,

• wspomaga ukrwienie skóry, dzięki czemu cera staje się świeża i promienna,

• wyraźnie zmniejsza duszności i dolegliwości związane z astmą,

• wzmacnia nerki, co skutkuje wzrosem witalności,

• przynosi ulgę w silnych bólach głowy i migrenach.

DLA SAMOPOCZUCIA

• pomaga w nadmiernym stresie,

• zapobiega zmęczeniu i wyczerpaniu,

• wzmacnia koncentrację i samokontrolę,

• pomaga w bezsenności,

• łagodzi zaburzenia emocjonalne,

• wspomaga leczenie depresji, fobii i lęków.

W kontekście pranajamy należy również wspomnieć o „ zamknięciach” („zamkach”) energetycznych, zwanych bandhami. Tradycja jogi wyróżnia 3 podstawowe bandhy: mula bandha, jalandhara bandha, uddiyana bandha. Stosowanie bandh umożliwiaja kontrolę przepływu prany oraz spalanie nieczystości.